Glin (aluminium) w wodzie: do spożycia, do dializ oraz do celów farmaceutycznych

Czym jest glin (aluminium) i skąd bierze się w wodzie?

Glin jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych pierwiastków w skorupie ziemskiej. Jego zawartość w skorupie szacuje się na 7 – 8%, a przy uwzględnieniu formy tlenkowej stanowi około 15% wagowych litosfery, co czyni go najczęściej występującym metalem w skorupie ziemskiej.

Glin wchodzi w skład aż 250 minerałów (skalenie, minerały ilaste, łyszczyki czy kamienie szlachetne: rubin, szafir, szmaragd), z których część ulega w kwaśnym środowisku rozkładowi, uwalniając kationy tego metalu do wody, gleby, lub powietrza. To właśnie pH jest czynnikiem decydującym o włączeniu glinu do cyklu biogeochemicznego w danym ekosystemie. Niezależnie od tego, że w przyrodzie glin występuje tylko na trzecim stopniu utlenienia, w zależności od odczynu pH może przyjmować formę rozpuszczalną lub nierozpuszczalną.

Obecność glinu w wodach powierzchniowych, gruntowych i głębinowych – z uwagi na fakt występowania w znacznej ilości w litosferze – w dużej mierze jest uzależniona od struktury geologicznej terenu oraz rodzaju podłoża. Oprócz naturalnego występowania składnik ten w zbyt dużych ilościach pojawia się przede wszystkim ze względu na wpływ człowieka na środowisko.

Głównym antropogenicznym źródłem glinu w wodach powierzchniowych są ścieki przemysłowe oraz osady wodociągowe (powstające w procesie uzdatniania wody pitnej) odprowadzane do rzek lub kanalizacji. W wodzie do spożycia glin występuje najczęściej w wyniku jej niewłaściwego uzdatniania w procesie koagulacji przy użyciu związków glinu (np. koagulat glinowy PAX).

Skutki podwyższonej zawartości azotanów w wodach

Glin w wodzie do spożycia może stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka, ponieważ po spożyciu może w pewnym stopniu odkładać się w kościach, a najnowsze badania naukowe wskazują również, że stanowi jeden z czynników wywołujących zaburzenia w strukturze i czynnościach komórek nerwowych. Aluminium zastępuje w strukturach komórkowych kationy magnezu i żelaza, prowadząc do zaburzeń przewodnictwa śródkomorowego. Toksyczne działanie glinu prowadzi również do zmniejszenia rozmiaru jąder w neuronach, a nawet zaniku samych neuronów. Znaczna ilość glinu, według najnowszych doniesień naukowych, znajduje się w mózgach osób cierpiących na epilepsję, demencję i chorobę Alzheimera.

Glin w wodzie do dializ podlega ścisłej kontroli – każda stacja dializ powinna badać ten parametr z częstotliwością co najmniej 1x6miesięcy. Tak szczegółowa kontrola tego parametru wynika z zagrożenia jakie aluminium powoduje, gdy bezpośrednio przeniknie do krwioobiegu. Może wywołać w organizmie osoby dializowanej liczne problemy – najbardziej niebezpiecznym skutkiem może być: demencja czy choroby kości.

Dopuszczalne stężenia glinu w różnych rodzajach wód:

1. Woda do spożycia – zgodnie z wymaganiami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. 2017 poz. 2294) dopuszczalne stężenie to 200µg/l (Należy szczególnie kontrolować, gdy glin używany jest jako chemikalia do uzdatniania wody);
2. Woda do celów farmaceutycznych (woda oczyszczona PW, woda do iniekcji WFI, woda wysokooczyszczona HPW, woda do receptury aptecznej) – zgodnie z wymaganiami monografii dla poszczególnych wód opisanymi w Farmakopei Europejskiej i Polskiej dopuszczalne stężenie to 10µg/l;
3. Woda do dializ – zgodnie z wymaganiami norm ISO 13959, ISO 23500-3, wymaganiami AAMI (Standardy Association for the Advancement of Medical Instrumentation) oraz Farmakopei Europejskiej i Polskiej dopuszczalne stężenie to 10µg/l.

Metody oznaczania glinu w wodach:

• optyczna spektrometria emisyjna z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-OES) wg normy PN-EN ISO 11885 (metoda ilościowa);
• spektrometria mas z plazmą sprzężoną indukcyjnie (ICP-MS) wg normy PN-EN ISO 17294 – 2 (metoda ilościowa);
• odczynnikowa/barwna wg monografii farmakopealnych (metoda jakościowo-ilościowa).

Dlaczego warto kontrolować poziom glinu w wodzie?

• spełnienie wymagań prawnych dla wody do spożycia (rozporządzenie) oraz wody do celów farmaceutycznych i do dializ (Farmakopea Europejska bądź Polska);
• ograniczanie potencjalnego ryzyka odkładania się aluminium w organizmie człowieka;
• dbanie o jakość wyrobów farmaceutycznych, których głównym składnikiem jest woda (zwłaszcza produkty do iniekcji).

GBA POLSKA posiada szerokie doświadczenie w zakresie badania glinu w różnych rodzajach wód: od bardzo niskich stężeń w wodach do dializ i do celów farmaceutycznych, przez wodę do spożycia, aż do wody surowej czy potencjalnie zanieczyszczonej.

Posiadamy metodyki pozwalające na oznaczenie glinu w zakresie od 0,010mg/l (10µg/l) do 500mg/l, które są akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji.

KAŻDEGO DNIA WSPIERAMY TWÓJ BIZNES. SKORZYSTAJ Z NASZYCH DOŚWIADCZEŃ!

Masz jakiekolwiek pytania? Skontaktuj się z #GBATeam