Czyste powietrze jest niezwykle ważne dla zdrowia i komfortu człowieka. Apteki, jako miejsca, gdzie klienci szukają leków i rozwiązań zdrowotnych, powinny szczególnie dbać o ten aspekt funkcjonowania.
Zadania stawiane aptekom (ogólnodostępnym, zakładowym i szpitalnym) wpływają nie tylko na strukturę obiektu, liczbę i przeznaczenie pomieszczeń aptecznych oraz ich lokalizację w budynku, a także zasady komunikacji, ale jednocześnie – na sposób ich wentylacji i klimatyzacji, filtracji powietrza oraz na wymagania dotyczące stosowania specjalnych wentylowanych urządzeń zapewniających wymaganą czystość środowiska powietrznego w przestrzeni roboczej.
Do zadań aptek należy zgodnie z Prawem Farmaceutycznym sporządzanie leków m. in.: recepturowych, aptecznych, do żywienia pozajelitowego, do żywienia dojelitowego, przygotowywanie leków w dawkach dziennych, w tym leków cytostatycznych, sporządzanie produktów radiofarmaceutycznych na potrzeby udzielania świadczeń pacjentom danego podmiotu leczniczego, wytwarzanie płynów infuzyjnych (płyny do wlewów kroplowych), przygotowywanie roztworów do hemodializy i dializy dootrzewnowe.
Należy zwrócić uwagę na fakt, że apteka, w przeciwieństwie do przemysłu farmaceutycznego, nie prowadzi produkcji leków na dużą skalę – sporządzane preparaty najczęściej są niepowtarzalne i różnorodne pod kątem dawek. W związku z tym nie jest możliwa kontrola czystości każdego wykonanego preparatu, ponieważ mamy do czynienia z produkcją jednostkową, a nie seryjną. Należy zatem opracować i wdrożyć procedury, minimalizujące prawdopodobieństwo kontaminacji wykonanego leku, a także kontrolować czystość obszaru wytwarzania – izbę recepturową bądź izbę recepturową jałową.
Kontrola obszarów wytwarzania leków recepturowych w tym leków jałowych pod kątem jakości powietrza obejmuje zanieczyszczenia cząstkami nierozpuszczalnymi tzw. cząstki stałe oraz zanieczyszczenie mikrobiologiczne.
Klasyfikację pomieszczeń, ze względu na czystość powietrza, przeprowadza się w stanie:
- w spoczynku – personel nie jest obecny w pomieszczeniu/pomieszczeniach, jednak wszystkie urządzenia są zainstalowane i gotowe do podjęcia pracy;
- w działaniu – urządzenia funkcjonują w trybie operacyjnym i są obsługiwane przez liczbę pracowników, która bierze udział w standardowym procesie sporządzania leków.
Farmakopea Polska XI (FP XI) zaleca pomiary cząstek „w działaniu” raz na kwartał, nie określa jednak częstotliwości liczenia cząstek „w spoczynku”.
Przewodnik PIC/S w zakresie Dobrych Praktyk dotyczących sporządzania leków w aptekach szpitalnych i zakładowych wskazuje klasyfikację pomieszczeń ze względu na ilość cząstek w powietrzu – „w działaniu” raz na kwartał, a „w spoczynku” raz na rok.
Zalecenia dotyczące kontroli mikrobiologicznej powietrza (zgodnie z FP XI) wskazują na badania z częstotliwością raz na kwartał.
Laboratoria GBA POLSKA oferują kompleksowe badania czystości powietrza zarówno pod kątem mikrobiologicznym jak i stężenia cząstek stałych, w tym:
- badania metodą sedymentacyjną – polegające na swobodnym osiadaniu drobnoustrojów na powierzchni zestalonego podłoża agarowego pod wpływem naturalnych sił grawitacji.
- badania metodą zderzeniową – polegające na wymuszonym osiadaniu drobnoustrojów na powierzchni podłoża hodowlanego za pomocą aparatu, który zasysa określoną objętość powietrza.
- identyfikacja gatunkowa drobnoustrojów (metoda MALDI-TOF) – dodatkowe badanie, które pozwala określić z dokładnością co do gatunku drobnoustroje występujące w powietrzu.
- badania zgodnie z normą PN-EN ISO 14644-1:2016 Pomieszczenia czyste i związane z nimi środowiska kontrolowane – Część 1: Klasyfikacja i czystość powietrza.
- badania zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 grudnia 2002 roku w sprawie wymagań Dobrej Praktyki Wytwarzania (Dz.U. 2002 nr 224 poz. 1882).
W ramach naszej oferty zapewnimy Państwu kompleksową usługę: pobranie, transport w warunkach kontrolowanych oraz analizę laboratoryjną próbek.
KAŻDEGO DNIA WSPIERAMY TWÓJ BIZNES. SKORZYSTAJ Z NASZYCH DOŚWIADCZEŃ!
Masz jakiekolwiek pytania? Skontaktuj się z #GBATeam
